Οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις και η Μικρασιατική Kαταστροφή του 1922
Του Π. Λιβανίδη
Οικονομική κρίση , κοινωνικές αναταραχές , πιέσεις για ανακατάταξη γεωπολιτικών ζωνών επιρροής από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής μας καθώς και οικονομικές αλλά και ένοπλες συγκρούσεις είναι τα σημεία των καιρών μας.
Στην εξέλιξη της πορείας της η ανθρωπότητα ζει οικονομικές κρίσεις , κοινωνικές αναταραχές , πιέσεις για ανακατάταξη γεωπολιτικών ζωνών επιρροής από τις κατά καιρούς Μεγάλες Δυνάμεις , καθώς και οικονομικές αλλά και ένοπλες συγκρούσεις.
Είναι συγκρούσεις από την ανακατάταξη μεγάλων οικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων που γίνονται κατά περιόδους και κάνουν τους λαούς να υποφέρουν καταλήγοντας τις περισσότερες φορές σε δραματικές καταστάσεις , με μεγάλες καταστροφές και χιλιάδες νεκρούς .
Είναι μια οδυνηρή θυσία στην εφήμερη χάρη του πάθους της ισχύος και του κέρδους.
Διεθνείς ανακατατάξεις
Κάθε φορά που στην ανθρωπότητα υπάρχουν ουσιαστικές καινοτομίες και αλλαγές στις κοινωνικές συνθήκες , από πλευράς τεχνολογίας , παραγωγής , με επιπτώσεις στην οικονομία και στις γεωστρατηγικές ζώνες επιρροής και του ζωτικού χώρου των διαφόρων εθνών, έχουμε πολιτικές αναταραχές και πολεμικές συρράξεις.
Σχεδόν ποτέ δεν ανατρέπεται μια υπάρχουσα κατάσταση μεγάλων συμφερόντων και ισορροπιών από μια νέα , χωρίς τη βίαιη αναμέτρηση μεταξύ τους. Είναι η αναμέτρηση των παλαιών Μεγάλων Δυνάμεων με τις νέες ανερχόμενες που διεκδικούν μερίδιο στη διεθνή ισχύ και τα οφέλη της .
Δυστυχώς έχουμε την τύχη ή την ατυχία , να ζούμε σε μια τέτοια εποχή ανακατατάξεων και αναταραχών που θα καθορίσουν για τις επόμενες δεκαετίες τα νέα σύνορα χωρών , τις ζώνες επιρροής και τις νέες διαμορφούμενες συμμαχίες.
Ίδιες συνθήκες με τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
Αυτές οι συνθήκες διεθνών ανακατατάξεων με τεχνολογικές εξελίξεις και νέους πόρους ενέργειας, με τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις υπήρξαν και στις αρχές του 20ου αιώνα. ( 1900 ).
Εκείνη την εποχή η μεγάλη εξέλιξη ήταν οι κινητήρες εσωτερικής καύσεως και το ποθούμενο η εξεύρεση περιοχών που υπάρχει πετρέλαιο. Μια ευκαιρία πλουτισμού για τους μεγάλους οικονομικούς κολοσσούς , αλλά και πολιτικής επιβολής για τα κράτη που ήθελαν είτε να παραμείνουν , είτε να γίνουν οι Μεγάλες Δυνάμεις εκείνης της εποχής
Υπήρχε μια αναμέτρηση των τότε Μεγάλων Δυνάμεων για τη δημιουργία και εκμετάλλευση αποικιών στην Αφρική , καθώς και στον προσεταιρισμό περιοχών της θνήσκουσας και μεγάλης σε έκταση Οθωμανικής Αυτοκρατορίας , που αδυνατούσε να ανταποκριθεί στις εξελίξεις της εποχής της. Το λεγόμενο « Ανατολικό ζήτημα » μόλις είχε γεννηθεί.
Ταυτόχρονα οι κοινωνικές εξελίξεις και η αναπτυσσόμενη οικονομία, δημιουργούσαν κοινωνικές διεκδικήσεις , που ταυτόχρονα έφερναν στο φως τον πόθο για τη διεκδίκηση της ελευθερίας των διαφόρων εθνών που βρίσκονταν κάτω από κατακτητικό ζυγό.
Η Ελληνική εμπλοκή και ο « Εθνικός διχασμός »
Σε αυτές τις διεθνείς ανακατατάξεις και συγκρούσεις συμφερόντων , που οδήγησαν στον πολύνεκρο Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο , δεν ήταν δυνατόν να μην μπλέξει η Ελλάδα μας. Ακόμη και να μην το ήθελε , ήταν θέμα χρόνου το πότε θα βρισκόταν στο μάτι του κυκλώνα , είτε γιατί θα έπρεπε να υπερασπιστεί Ελληνικούς πληθυσμούς που θα τους κατακρεουργούσαν οι γείτονες που εποφθαλμιούν μονίμως την Ελληνική γη ( Μακεδονικός Αγώνας 1904 – 1908 , κατατρεγμός των Ελλήνων στους τουρκοκρατούμενες και βουλγαροκρατούμενες περιοχές ) , είτε γιατί θα μας ανάγκαζαν οι Μεγάλες Δυνάμεις « με το έτσι θέλω » , όπως και έγινε , προκειμένου να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα στην καθοριστικής σημασίας γεωστρατηγική περιοχή της πατρίδος μας.
Ο τρόπος εμπλοκής της Ελλάδος καθώς και το σε ποια παράταξη συμμαχιών θα εντασσόταν η Ελλάδα , ήταν το σημαντικό σημείο της κρίσης που δημιούργησε τον « εθνικό διχασμό » στην πατρίδα μας μεταξύ Ελευθερίου Βενιζέλου και βασιλέως Κωνσταντίνου. Η Ελλάδα ή θα εξυπηρετούσε την τακτική των συμφερόντων των « Κεντρικών Αυτοκρατοριών » ( Γερμανίας , Αυστρο-Ουγγαρίας , Βουλγαρίας και αργότερα Τουρκίας ) , ή θα συμμαχούσε με την ΑΝΤΑΝΤ ( της θαλασσοκράτειρας Μεγάλης Βρετανίας , της Γαλλίας , της Ρωσίας , της Ιταλίας και της Σερβίας ).
Με την Ελλάδα να μην αποφασίζει με ποιου το μέρος θα πάει από τους δυο μεγάλους συνασπισμούς των εμπολέμων ( αλλά να εμπλέκεται σε εμφύλιες διαμάχες προς χάριν τους ) , οι ξένες δυνάμεις άρχισαν να παζαρεύουν με γειτονικές μας χώρες και δίνοντας τους ως αντάλλαγμα κομμάτια της Ελληνικής επικράτειας.
Ενώ λίγο αργότερα δε δίστασε ο κάθε συνασπισμός από μόνος του να εισβάλει στην Ελληνική επικράτεια και να καταλάβει τις περιοχές που θεωρούσε απαραίτητες για τα συμφέροντα του.
Η Ελλάδα ήταν αναγκασμένη πλέον να αντιδράσει και να εμπλακεί. Οι επιλογές του Ελευθερίου Βενιζέλου από την εξέλιξη των στρατιωτικών αλλά και των πολιτικών εξελίξεων δικαιώθηκαν και η πατρίδα μας έζησε το όνειρο της χώρας « των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών » !
Ήταν ένας από τους πολύ λίγους Έλληνες πολιτικούς ηγέτες , που μπορούσε να συνομιλεί ίσος προς ίσος με τους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες να τον αποδέχονται και να τον σέβονται. Μόνο που όταν θα σταματήσει να είναι στο πηδάλιο της χώρας οι καταστάσεις θα αντιστραφούν εις βάρος της Ελλάδος.
Η Μικρασιατική Καταστροφή 1922
Δυστυχώς όμως το προαιώνιο Ελληνικό ελάττωμα της διχόνοιας και το πάθος της εμφύλιας διαμάχης , μαζί με τις ψεύτικες λαϊκίστικες υποσχέσεις για επιστροφή των Ελλήνων στρατιωτών από τις πολεμικές ζώνες πίσω στην πατρίδα , με το περίφημο « οίκαδε » της τότε εφημερίδος « Καθημερινής » , έφεραν πίσω στην εξουσία τον Βασιλέα Κωνσταντίνο. Τον άνθρωπο που οι χώρες της ΑΝΤΑΝΤ θεωρούσαν υπαίτιο για την παράταση του πολέμου και τον χαμό μερικών εκατοντάδων χιλιάδων παιδιών τους στο μέτωπο του πολέμου.
Οι τότε Έλληνες δεν υπολόγισαν τις προειδοποιήσεις των νικητριών ξένων Μεγάλων δυνάμεων και ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος παρέλαβε τα ηνία της χώρας. Η αντίστροφη μέτρηση είχε αρχίσει.
Η οικονομική βοήθεια της Ευρώπης κόπηκε μαχαίρι και άρχισαν οι πιέσεις. Μας επιβλήθηκε « οικονομικός αποκλεισμός » ενώ ταυτόχρονα οι πρώην σύμμαχοι κέρδιζαν χρόνο προκειμένου να μεθοδεύσουν την στρατιωτική τους απεμπλοκή τους από την περιοχή της Μέσης Ανατολής , αποκομίζοντας όμως τα σχετικά οφέλη τους.
Οι συμμαχικές Μεγάλες Δυνάμεις ( Μεγάλη Βρετανία , Γαλλία και Ιταλία , καθώς και οι διεθνώς ανερχόμενες τότε ΗΠΑ ) ήρθαν η κάθε μία χωριστά σε μυστικές συνεννοήσεις με την Τουρκία , προκειμένου να εξασφαλίσουν τα οικονομικά και γεω-πολιτικά τους συμφέροντα.
Η Τουρκία πονηρά φερόμενη ( και ο Κεμάλ πολύ έξυπνα σκεπτόμενος ) έκαναν τις απαραίτητες παραχωρήσεις έδωσαν τα ανταλλάγματα που ζητούσαν οι « Σύμμαχοι » , ενώ ταυτόχρονα εξασφάλισαν βοήθεια και τον στρατιωτικό εξοπλισμό που άφησαν πίσω τα αποχωρούντα στρατεύματα της ΑΝΤΑΝΤ .
Η ήττα της Ελλάδος πλέον ήταν προ των πυλών. Μια σειρά από στρατηγικά λάθη της Ελληνικής στρατιωτικής ηγεσίας επέτειναν την όλη κατάσταση , και καθόρισαν το δραματικό αποτέλεσμα της ήττας , μαζί με τον ξεριζωμό και τη σφαγή του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας.
Είναι ίσως η μεγαλύτερη Εθνική συμφορά του νεοελληνικού κράτους , αφού σφραγίστηκε και με τη γενοκτονία όλου του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Μιας γενοκτονίας ενός εκατομμυρίου περίπου Ελλήνων , που το Ελληνικό κράτος δεν τόλμησε μέχρι σήμερα επίσημα να αναγνωρίσει διεθνώς όπως έκαναν οι Αρμένιοι , αλλά απλά καθόρισε μια μέρα μνήμης την 14η Σεπτεμβρίου.
Τα τύμπανα του πολέμου
Σήμερα τα τύμπανα του πολέμου κτυπούν ξανά , εξαιτίας των διεθνών συνθηκών και ανακατατάξεων, των εξελίξεων στην τεχνολογία , την ανάγκη εξεύρεσης νέων πόρων ενέργειας και τον πόθο για έλεγχο των πηγών και των δρόμων διανομής τους , καθώς και από την εν γένει αστάθεια στην παγκόσμια οικονομία. Οι διάφορες χώρες λαμβάνουν θέσεις και βάζουν κόκκινες γραμμές συμφερόντων.
Οι ζώνες επιρροής των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής μας αλλάζουν όπως και οι περιοχές του ζωτικού τους χώρου. Οι αναταραχές σε διάφορες χώρες πυκνώνουν. Μια πιθανή γενικότερη ανάφλεξη είναι πολύ πιθανή.
Το θέμα όμως είναι τι κάνει η Ελληνική πολιτική μας ηγεσία. Ποιες θέσεις παίρνει μπροστά στις νέες εξελίξεις , την στιγμή που οι γειτονικές μας χώρες δεν κρύβουν τις επεκτατικές τους διαθέσεις εις βάρος εθνικής μας κυριαρχίας. Θα θωρακίσουν την Ελλάδα ή θα μας φέρουν μπροστά σε μια νέα μεγαλύτερη εθνική καταστροφή ;
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου