από τη διαρκή επανάσταση στη διαρκή διάσπαση


Κλέαρχος Τσαουσίδης

Άνοιξη του ’65 (μην ήταν το ’66); Ανηφορίζοντας με τα πόδια για τη «Δόμνα», αντιλαμβανόμαστε, στο ύψος του Πύργου του Τριγωνίου, ότι η ταβέρνα έχει καταληφθεί. Πλησιάζοντας, ακούμε μια πολυμελή και όχι τόσο παράφωνη χορωδία να τραγουδά την «Bandiera rossa».Επειτα, όμως, από το τετράστιχο 
Bandiera rossa la trionferà (τρις)Evviva il comunismo e la libertà,
ακολουθούσε ο παραποιημένος στίχος
Evviva Lenin, Evviva Mao e Lin Piao κ.λπ. κ.λπ.
Αναστροφή πορείας και παίρνουμε την κατηφόρα: «Μας πρόλαβαν οι Κινέζοι», λένε οι Λαμπράκηδες εξ ημών, προσθέτοντας τα καθοδηγημένα κοσμητικά για τα παιδιά που ακολουθούσαν την «Αναγέννηση».
Ήταν η πρώτη φορά που ζούσα μια διάσπαση της Αριστεράς, αν και όχι στα ίσια, καθώς στη Φιλοσοφική οι μαοϊκοί δεν διέθεταν ούτε κλάσμα της δύναμης που είχαν στο Πολυτεχνείο. Στα δεξιοκρατούμενα ίσαμε το ’65 συμβούλια Φιλοσοφικής και Ινστιτούτων Ξένων Γλωσσών ήδη οι λοιπές αριστερές δυνάμεις (ναι, Λαμπράκηδες, τροτσκιστές κ.λπ.) είχαν πάρει το πάνω χέρι χάρη στη συμμαχία με τους ΕΔΗΝίτες (ή μάλλον το αντίστροφο).

Τα μαύρα χρόνια
Η διάσπαση του ’68 για όσους είχαμε ταχθεί με τις δυνάμεις της 4ης Διεθνούς ήταν «επιβεβαίωση των αδιεξόδων των δωδεκατικών» αλλά και της εξίσου «σταλινικής ηγεσίας» του Γραφείου Εσωτερικού. Γεγονός ήταν ότι στη Λαϊκή Πάλη (Λ.Π.) εντάχτηκαν φοιτητές και από τον μαοϊκό χώρο που είχε διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη με την επιβολή της δικτατορίας, ενώ δεν έλειψαν απ’ το πλάι μας και Λαμπράκηδες, απογοητευμένοι από τη θεόπνευστη ηγεσία τους. Αυτή η συνταγή της οργάνωσης Θεσσαλονίκης της Λ.Π. δεν βρήκε ή δεν πρόλαβε να βρει ανταπόκριση στην Αθήνα καθώς οι συλλήψεις και οι καταδίκες των κορυφαίων στελεχών έφεραν το κενό. Ισόβια στους Τ. Δαρβέρη, Στ. Κατσαρό, Α. Λιάκο, Τρ. Μηταφίδη, βαρύτατες ποινές στους υπόλοιπους. Είχαν προηγηθεί οι εξαρθρώσεις του ενιαίου Ρήγα Φεραίου (Ρ.Φ.) και του Π.Α.Μ., όπως και της μαχητικής Δημοκρατικής Άμυνας.
Το κενό, στο πανεπιστήμιο, καλύφθηκε με την ανασυγκρότηση του Ρήγα Φεραίου (νεολαίας πια του Κ.Κ.Ε.εσ.) το 1972, χάρη στις απίστευτες προσπάθειες συντρόφων –αναθεωρητών για τους πολύ αριστερούς– που επέστρεφαν από την εξορία ή αποφυλακίζονταν (Θ. Βασιλειάδης, Λ. Προγκίδης, Λ. Χαλβατζής, Γ. Γκιρκιούδης, Α. Δράγας κι άλλοι κι άλλες). Με διάθεση ενωτική, μέσα σε έναν χρόνο οι οργανώσεις του Ρ.Φ. κυριαρχούσαν στο φοιτητικό κίνημα, ενώ ανοδική ήταν και η πορεία της Αντι-Ε.Φ.Ε.Ε. (Κ.Ν.Ε.) και της Α.Α.Σ.Π.Ε. (Ε.Κ.Κ.Ε.). Το καλοκαίρι που προηγήθηκε της εξέγερσης του Νοέμβρη, οι οργανώσεις αυτές, μαζί και τα παιδιά που στελέχωναν την αναγεννημένη Π.Π.Σ.Π., χάρη και στην κοινή δράση στους εθνικοτοπικούς συλλόγους (κυρίως Μακεδονίας-Θράκης και Κρητών) είχαν φτάσει σε υψηλό επίπεδο συνεννόησης που διατηρήθηκε και μέσα στο Πολυτεχνείο και αργότερα, παρά τα συντριπτικά χτυπήματα της ασφάλειας.
Οι μεταδικτατορικές, «εκ του ασφαλούς», διασπάσεις ήταν αναμενόμενες. Η αντιδικτατορική γενιά του Ρ.Φ. βαφτίστηκε «ακτιβιστική» από εικοσάχρονους Κορνήλιους,1 κάποιοι που αργότερα μεταλλάχτηκαν σε σκληρά στοιχεία της εθνικιστικής Δεξιάς απαιτούσαν «επαναστατική συνέπεια» από τη «δεξιόστροφη ηγεσία» του Κ.Κ.Ε.εσ. και του Ρ.Φ. και μας προέκυψε η Β΄ Πανελλαδική. Όσοι επιδιώξαμε να βρεθεί συναινετική λύση (ούτε Ε.Κ.Ο.Ν., ούτε Ε.Π.Ο.Ν.), φτάσαμε σε γελοία κατάσταση (και μιλώ πλέον για προσωπικά βιώματα): οι της ηγεσίας μάς θεωρούσαν κρυφοπανελλαδικάριους (!) και οι της Β΄ Πανελλαδικής μάς έβριζαν σαν συμβιβασμένους, απολίτικους, οπορτουνιστές κ.λπ. Με τρώει η γλώσσα μου αλλά δεν θα αναφέρω ονόματα. Αν ψάξετε στον κατάλογο των 250 Ρηγάδων ή… περίπου οι οποίοι υπέγραψαν το βαρυσήμαντο κείμενο υπέρ του «Ναι» στο Δημοψήφισμα θα βρείτε αρκετούς που κοντά στη σημερινή τους ηρωική ένταξη στο «Ποτάμι» ή στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. πρόσθεσαν και την προ τεσσαρακονταετίας στράτευση (ή συνδικαλιστική συμπόρευση). Τους πλείστους τους γνωρίσαμε μετά την πτώση της χούντας και κάποιους τους χαρήκαμε ως κορυφαία στελέχη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Είχαν γερές βάσεις στα δυο προαπαιτούμενα: άμετρη φιλοδοξία και ελαστική μέση.

Τάσεις και μεταστάσεις
Κάποιοι απ’ αυτούς/-ές είχαν βρεθεί στα όργανα διότι απλούστατα αυτοτοποθετούνταν επικεφαλής «τάσης». Το ιδεολογικό περιεχόμενο; Η τάση ήταν το μήνυμα και διαχρονικά το εφαλτήριο της κομματικής ανόδου. Άνευ τάσεως ουδέποτε προάγεσαι.
Τότε πάνω-κάτω μετακόμισα στο κόμμα και μάλιστα σε μια επιτροπή διεθνών σχέσεων στη… Θεσσαλονίκη. Αυτό δεν έγινε αυτοβούλως, αφορούσε τέσσερις ενοχλητικούς αλλά σκύψαμε. Η περιπέτεια της Συμμαχίας ήταν η χαριστική βολή για πολλούς από μας και η έναρξη της αγρανάπαυσης.
Η ήττα του ’81, η εξαφάνιση από τη Βουλή και τα καραγκιοζιλίκια που ακολούθησαν ήταν το λίπασμα της επόμενης διάσπασης, που είχε και πάλι ως έναυσμα την πάναγνη κομμουνιστική μας ταυτότητα. Δυστυχώς για το κίνημα και ευτυχώς για μας, δεν ακολουθήσαμε όσα στην εξόδια παρέμβασή του ανέφερε ο Βλαντίμιρ των ονείρων μας, ο Μαγιακόφσκι, με όπλο την κομματική του ταυτότητα. Τότε ένας άλλος Βλαντίμιρ, που είχε βαφτιστεί ως Νικολάι, μας έλεγε και πάλι τι να κάνουμε. Η αυτοχειρία αποκλειόταν.
Έχοντας επιστρέψει στη φωλιά μας, μαζέψαμε τα κομμάτια μας. Πιστεύοντας ακόμη σε έναν κομμουνισμό με δημοκρατία, χωρίς Ανθρωπάκια και λοιπούς βλοσυρούς ιεροεξεταστές της ζωής μας, προχωρήσαμε στην επόμενη διάσπαση. Η ηγεσία τα είχε βρει με τον Φλωράκη, έπρεπε να αλλάξουμε προσωπείο: να απεμπολήσουμε το κομμουνιστικό μας στοιχείο στον τίτλο. Ετσι θυσιάσαμε τον Γιάννη Μπανιά και αξιόλογους συντρόφους και φτιάξαμε την Ε.Α.Ρ. Χωρίς τον Μπάμπη Δρακόπουλο και τον Πάνο Δημητρίου στα καθοδηγητικά όργανα. Άραγε ήταν μόνον η ηλικία, όπως είπαν οι ίδιοι οι σύντροφοι στο ιδρυτικό Συνέδριο ή το απαίτησε το ιερατείο του Κ.Κ.Ε.; Κρύα εκδίκηση καμιά εικοσαριά χρόνια μετά τη διάσπαση; Στο Π.Γ. ήταν το ’68 ο Πάνος Δημητρίου, Γραμματέας του Γραφείου Εσωτερικού ο καλός μας Μπάμπης. Και να σου, μετά τη νέα μικροδιάσπαση στο ελάχιστο Κ.Κ.Ε.εσ., ήρθε η ενότητα! Πρώτα με το Κ.Κ.Ε. και κατόπιν με τον Μητσοτάκη… Το νέο Ε.Α.Μ.;

Οι φάκελοι
Δεν ξέρω πώς τα βρήκανε αυτές οι αλληλοϋβριζόμενες ομάδες διότι, μαζί με άλλους τέσσερις από την Επιτροπή Πόλης απείχαμε από το πείραμα, άρα δεν το έζησα. Έπειτα μάλιστα από τη φασαρία που κάναμε στη φιέστα η οποία έγινε στο Χαλυβουργείο της ΣΙΔΕΝΟΡ για το τάχαμου κάψιμο των φακέλων από την κυβέρνηση Μητσοτάκη-Φλωράκη-Κύρκου, πάψαμε να είμαστε αριστεροί. Γίναμε πρασινοφρουροί, όπως ούρλιαζε μια δημαρχίνα των δυτικών προαστίων της Θεσσαλονίκης την ώρα που μας έδερναν οι μπάτσοι. Φορούσε και καπέλο! Την άλλη μέρα το επισημοποίησαν η Αυγή κι ο Ριζοσπάστης: «Αυριανιστές πρασινοφρουροί» επιχείρησαν να ματαιώσουν την τελετή για το θάψιμο των κατάλοιπων του Εμφυλίου.2 Δικός μου τίτλος τιμής, όταν ανέλθω στο δικό μας σύννεφο, θα είναι η φωτογραφία μου με σκισμένο πουκάμισο και μαύρο γυαλί ηλίου (μου έσπασαν τα κανονικά) να οδηγούμαι από αστυνομικούς εκτός του χώρου της τελετής, ανάμεσα από συντρόφους με καναπεδάκια στο ένα χέρι κι ένα ποτήρι κρασί στο άλλο. Ώς κι οι μπάτσοι τα είχαν χάσει: ούτε χειροπέδες μου έβαλαν. Τους μπερδέψαμε κι αυτούς.
Οι αυριανιστές ήμασταν οι εξής πέντε: Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Τάσος Δαρβέρης, Μιχάλης Αλμετίδης, Χρίστος Ζαφείρης κι εγώ. Δεν μας είπαν «εισοδιστές» ή χαφιέδες διότι οι τρεις από τους πέντε δεν είχαν διατελέσει οπαδοί του Λέον Νταβίντοβιτς Μπρονστάιν. Μας είπαν κάτι χειρότερο: πρασινοφρουρούς. Και η τοπική ηγεσία του Συνασπισμού (πλέον) με κάλεσε να δώσω εξηγήσεις. Ήταν δυο από το Κ.Κ.Ε. (Δ.Π. και Γ.Κ.) και ένας από την Ε.Α.Ρ. (Δ.Γ.). Τότε, εγώ ξαναπήγα σπίτι μου ενώ οι τρεις «πολύ αριστεροί» πέρασαν επί Σημίτη στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. των πρασινοφρουρών, ακολουθώντας τον ηγέτη Μπίστη. Ιονέσκο! Από τους πέντε αλήτες, αυριανιστές και προδότες ζούμε οι τρεις και ακόμη δεν πήγαμε στο ΠΑ.ΣΟ.Κ... έχουμε καιρό!
Σε λίγο ήρθε η διάσπαση στο συνασπισμικό Κ.Κ.Ε. (κάποιοι έντιμοι ή πιο πούροι είχαν φύγει πιο νωρίς) και ξεχάστηκαν και τα ντολμαδάκια οπότε ο Κωστής3 Μητσοτάκης ξανάγινε εχθρός. Οι γνωστές ευχές έδιναν κι έπαιρναν μεταξύ των ώς τότε συντρόφων.

Αριστερός σουρεαλισμός
Ομολογώ ότι –ελεύθερος ων από τα κομματικά δεσμά– το διασκέδασα απίστευτα βλέποντας πρόεδρο του ΣΥΝ τη Δαμανάκη και κορυφαίο αναθεωρητή τον Ανδρουλάκη! Ο Ριζοσπάστης ήταν πλέον απολαυστικός. Τον διάβαζα πρώτο πρώτο στο γραφείο και αποθησαύριζα τα επίθετα που τους χάριζαν. Ούτε εμάς δεν είχαν κράξει τόσο.
Ο μεγάλος Συνασπισμός που κατέληξε ως ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (για πόσο ακόμη;) είχε επίσης το σουρεαλιστικό στοιχείο στο είναι του. Αφού κατάφεραν οι πολύ αριστεροί να απαλλαγούν από τον Κωνσταντόπουλο, που ξανάβαλε το κόμμα στη Βουλή, και να μαντρώσουν τον Κουβέλη στη φράξια του, είδαν ξαφνικά τον νέο ηγέτη, τον Αλέκο Αλαβάνο, να αυτοαπαλλάσσεται των καθηκόντων του και να βαφτίζει αρχηγό τον Αλέξη Τσίπρα. Όλα αυτά με τις γνωστές δημοκρατικές διαδικασίες εντός και επί τα αυτά που είχαν αντικαταστήσει επιτυχώς την κοπτάτσια. Η απελπισμένη μη κουκουεγενής πτέρυγα δεν άντεξε για πολύ. Η συντριβή του Κουβέλη στις εκλογές για τον νέο πρόεδρο, η επικράτηση του «μειράκιου» Τσίπρα, επιτάχυναν τη νέα διάσπαση και τη δημιουργία της ΔΗΜ.ΑΡ. Τα δημοσκοπικά ευρήματα έδιναν φτερά στην άλλοτε «ανανεωτική» πτέρυγα που θεωρούσε ιδιοκτησία της τους προερχόμενους από το Κ.Κ.Ε.εσ., δηλαδή το 1,3 -2,7 %!
Τα όσα ακολούθησαν, η διάσπαση του ατόμου από τον Αλαβάνο, η πολιτική πτήση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ή –κι ας θυμώσουν οι μαρξιστές με τα μπαούλα τους– η άνοδος του χαρισματικού Αλέξη Τσίπρα στην εξουσία μαζί με το μπαταρισμένο ατμόπλοιο που προσπαθεί να πιλοτάρει, ούτε που πιστεύαμε ποτέ ότι θα τα ζήσουμε. Κι επειδή όταν δεν μας αρέσει η πραγματικότητα τόσο το χειρότερο γι’ αυτήν, οι πολύ αριστεροί σύντροφοι θυμήθηκαν τα κουκουέδικα. Εξουσία μέσα στο στόμα του λύκου; Εξουσία με ευρώ; Όχι! Για μια συνέπεια ζούμε. Η σωτηρία της ψυχής έχει σημασία κι ο Μόσκοβος δεν θα μας ξεχάσει. Η συνήθεια βλέπετε: Μόσχα να ’ναι κι ό,τι να ’ναι.
Ειλικρινά δεν ξέρω πώς ζουν αυτοί οι μοσχαναθρεμμένοι σύντροφοι. Ενδέχεται να είναι έτοιμοι να πεινάσουν ή να πεθάνουν από την πείνα για χάρη της ορθοδοξίας τους, της συνιστώσας ή της τάσης-κόμματος. Και μπράβο τους. Τον συνταξιούχο των 400 ευρώ που κάνει το σκατό του παξιμάδι, τον ρώτησαν; Τη γριούλα που στέκεται στωικά στην ουρά για το 60άρι ή τώρα για τα 420 τη βδομάδα (που ίσως είναι το μηνιάτικο) τη ρώτησαν;

Πόση ιδιοτέλεια χωράει η Αριστερά;
Μα, λένε οι νέοι Ζολώτες: Θα έχουμε βραχυπρόθεσμα προβλήματα με τη δραχμή αλλά μεσοπρόθεσμα θα πάμε καλύτερα; Δηλαδή, σύντροφε οικονομολόγε, πού τοποθετείς το τέλος του βραχυπρόθεσμου; Θα ζω; Θα ζει το παιδί μου; Κι άσε εμάς, δεξιούρες είμαστε όπως ακούμε να μας αποκαλούν στις οργανώσεις αυτοί που έρχονται δυο ώρες μετά την έναρξη της συνέλευσης αλλά κάθονται ώς το τέλος για να ψηφίσουν, όταν εμείς έχουμε πάει για ύπνο, αυτοί που έχουν γράψει για μέλη όλο το σόι τους και βλέπουμε απίστευτα αποτελέσματα στις συνδιασκέψεις (έχω κάνει μέλος εφορευτικής και ξέρω), αυτοί που συνεδριάζουν εδώ και χρόνια χώρια και έρχονται μετά στο… κόμμα των μελών να περάσουν τη γραμμή. Ο άλλος κόσμος, αυτός που μας ψήφισε αλλά τον έχουμε γραμμένο κι ούτε τον ρωτάμε πού θέλει να τον πάμε;
Το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό. Η ανάθεση, η απέχθεια για την κομματική ένταξη όσων αδυνατούν να υφίστανται τις σχοινοτενείς ομιλίες των μικρών Σουσλόφ, η ιδιοτέλεια των σκληρών κάθε τάσης όταν είναι να καλυφθούν οι θέσεις των επαγγελματικών στελεχών, οι αφύσικες συμμαχίες (π.χ. τροτσκιστές με έχοντες σταλινικές καταβολές), η αμφισημία των κυβερνητικών πράξεων, μαζί με νέου είδους πελατειακές σχέσεις, πόση σχέση έχουν με την κοινωνία που ονειρευόμαστε; Τι ποσοστό του εκλογικού 36% αφορούν;
Όταν επικαλέστηκε ο Τσίπρας αυτή την κοινωνία τι απάντησαν οι νέοι μενσεβίκοι που νόμισαν ότι θα γίνουν μπολσεβίκοι; ΔιαρκέςΣυνέδριο (του 4%). Αλλά παραμένουν στις θέσεις που τους διόρισε ή απέσπασε η κυβέρνηση την οποία καταψηφίζουν.
Κι εγώ που ονειρεύομαι ακόμη τη Διαρκή Επανάσταση πέφτω συνέχεια πάνω στη Διαρκή Διάσπαση.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Μελετούσαν είν’ η αλήθεια, κυρίως τους νεομαρξιστές, αλλά απαιτούσαν να σεβόμαστε εμείς, οι ακτιβιστές, τη μοναδική μαρξιστική αλήθεια.
2. Χρόνια μετά, χρειάστηκα μια βεβαίωση ότι ήμουν κρατούμενος σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (Δεκέμβρη του ’73). Τηλεφώνησα σε έναν αξιωματικό της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, με παρέπεμψε σε έναν υπομοίραρχο κι αυτός εξέδωσε τη βεβαίωση με βάση τα έγγραφα του φακέλου μου, τον οποίο ανέβασε στον τρίτο όροφο ένα όργανο. Θαύμα! Είχε μέσα και όλες τις καταγραφές των χαφιέδων, σύμφωνα με τις οποίες ήμουν κινεζόφιλος, χριστιανοδημοκράτης (του Ψαρουδάκη), κεντρώος, Λαμπράκης, αναρχικός. Όχι, δεν ήμουν τροτσκιστής. Πιο πολύ από μένα γελούσε ο αξιωματικός που μου έδειχνε τα ποδόγραφα των ασφαλιτών. Το ίδιο μπορούν να βεβαιώσουν πολλοί σύντροφοι που χρειάστηκαν ανάλογα στοιχεία για ασφαλιστικούς και άλλους λόγους.
3. Έτσι τον έλεγε με τρυφερότητα ο Λεωνίδας μας.
files/chronosmag/themes/theme_one/faviconXronos.png
  ΧΡΟΝΟΣ 28 (08.2015)

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΑΠΟΨΗ Γιάννης Ιωαννίδης και Ντόναλντ Τραμπ

Le Figaro: Σ. Τσιόδρας, ο λόγος για τον οποίο οι Έλληνες έχουν αποφύγει να συνομιλήσουν με το θάνατο

Τα γεγονότα που σημάδεψαν τη χρονιά που φεύγει (βίντεο)